yaşamaq

yaşamaq
f.
1. Həyatda var olmaq, diri olmaq, sağ olmaq. Babası hələ də yaşayır. – <Sərvər:> Çünki mən Gülnazı öldürəndən sonra daha özüm yaşamayacağam. Ü. H.. // İs. mənasında. Həyat, dirilik. . . Tək bircə nəfərin də fikrinə gəlmir ki, dünyada yaşamaq ibarət deyil ondan ki, səhər dükana gedib, axşam abguştu yeyib yatasan. C. M.. Zəfər! Zəfər! Məncə, bu söz yaşamağın mənasıdır; Tarix deyir ölməmişdir, ölməyəcək qəhrəmanlar. S. V.. Bu dünyada yaşamaqdan şirin bir şey ola bilməz. S. R..
2. Ömür sürmək, həyat keçirmək. Mirzə Qədir bir kübar həyatı yaşayırdı. S. H.. Piri kişi Qaraca qızın kim olduğunu, bu vaxta qədər necə yaşadığını ona ətraflı nağıl edirdi. S. S. A.. // Həyatdan, onun zövq və səfasından faydalanmaq. Əzizim, yaşamaq lazımdır!
3. Davam etmək, mövcud olmaq, var olmaq. Köhnə adətlərin qalıqları hələ də yaşayır. – Biz <kəndlilər və fəhlələr> əkməsək, biçməsək, onlar da işləməsə, heç bir hökumət yaşaya bilməz. S. S. A..
4. Bu və ya başqa tərzdə həyat sürmək, dolanmaq, keçinmək, güzəran etmək. Varlı yaşamaq. Kasıb yaşamaq. Pis yaşamaq. Tək yaşamaq. – Axı bilmirik hara gedəcəyik, necə yaşayacağıq. M. Hüs.. // Həyatı, diriliyi, dolanışı üçün vasitə olmaq. Maaşla yaşamaq. Atasının hesabına yaşamaq. Təqaüdlə yaşamaq.
5. Bir yerin sakini olmaq, daim və ya müvəqqəti bir yerdə həyat sürmək. Şəhərdə yaşamaq. Kənddə yaşamaq. Harada yaşamağı məlum deyil. Təzə evdə yaşamaq. Ümumi yataqxanada yaşamaq. Hansı küçədə yaşayırsınız? – Ata-oğul Çənlibeldə yurd saldılar, yaşamağa başladılar. «Koroğlu». <Orxan:> Yaşar dağlar başında qartal kimi; Qoşar səhralarda bir maral kimi. H. C.. Çoxdan bəri yaşadığı balaca daxmanın qarşısındakı hündür yerdə dayanıb şəhərə baxırdı. M. Hüs.. // Heyvanlar, quşlar haqqında. Balıq suda yaşayır. Dəvəquşu Afrikada yaşayır.
6. Bir yerdə həyat keçirmək, bərabər ömür sürmək. Elə adamla yaşamaq çətindir. – <Mirzağa> ata və anası ilə bir evdə yaşayır, onlarla bərabər yatıb-dururdu. S. H.. // Aralarında ər-arvadlıq münasibəti olmaq. O, arvadı ilə daha yaşamır. – Beləliklə, <Murad> sevə bilmədiyi bir qadınla yaşamaq məcburiyyətində idi. S. H..
7. Aralarında qeyri-qanuni, intim əlaqə olmaq.
8. Bir şeyin aludəsi olmaq, bir şeydən ilham almaq, bir şeyi öz həyatı üçün əsas hesab etmək. Gələcək ümidi ilə yaşamaq. Yoldaşının xatirəsi ilə yaşamaq. O, ancaq elmlə yaşayır. – Sizinlə yaşayır qəlbim indidən; Bizim də başqa bir baharımız var. S. V.. Qəhrəman məktəb üçün düşünür, çalışır, onunla yaşayırdı. S. R..
9. Əmr formasında: yaşa! – müvəffəqiyyət, uğur arzusu bildirən, yaxud mərhəba! afərin! var ol! mənasında nida.
10. Əmr formasında: yaşasın! tənt. – var olsun! Yaşasın bütün dünyada sülh! Yaşasın Vətənimiz!

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • kəfaf — ə. yaşamaq üçün vəsait; dolanacaq …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • yaşama — «Yaşamaq»dan f. is. Yoxsul şərbaf ailələrinin çoxusunun burda yaşaması təəccüblü deyildi. Ə. Ə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • can — is. <fars.> 1. Dini etiqada görə, ölümlə vücuddan ayrılan qeyri maddi varlıq; ruh. Hələ canı var. – Çıxmayan cana ümid var. (Məsəl). Südlə gələn canla çıxar. (Ata. sözü). Səni canan sanıram, çıx bədənimdən, ey can! F.. Kərəm deyər: Haqq… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • göz — is. 1. İnsan və heyvanda görmə orqanı. Qara gözlər. Ala gözlər. İri göz. – Xumar xumar baxmaq göz qaydasıdır; Lalə tək qızarmaq üz qaydasıdır. M. P. V.. Arvad . . yaşarmış gözlərini silib ərinin qabağında döyükə döyükə qaldı. S. Rəh.. Göz ağı… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • həyat — is. <ər.> 1. Materiyanın hərəkətinin müəyyən inkişaf mərhələsində əmələ gələn xüsusi forması; varlıq, dirilik. Yerdə həyatın əmələ gəlməsi. – Bunları duyduqca, düşündükcə mən; Həyata, varlığa məftun oluram. S. V.. 2. Ömür. Əşrəf həyatında… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ömür — is. <ər.> 1. İnsan, heyvan və ya bitkinin doğuluşundan ölümünə qədərki fizioloji vəziyyəti; həyat. Ömürdür, biri az yaşayır, o biri çox yaşayır. T. Ş. S.. Hayıf ömür qısa, arzu genişdir; Kim bu qayğı ilə titrəməmişdir. M. Müş.. Ömür yoldaşı …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • yaşayış — is. 1. Həyat tərzi, yaşamaq tərzi, həyat şəraiti; dolanacaq, məişət, həyat. Yaşayışı pis keçmir. Yaşayışı yaxşıdır. – <Kərim xan və qız> çiyin çiyinə verərək həyatın ağır yükünü birlikdə çəkir, öz qarşılıqlı məhəbbət və sədaqətləri ilə ağır …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • çıxmaq — f. 1. Bir yerdən (binadan, otaqdan və s. dən) kənar olmaq, içəridən dışarıya varmaq, getmək, xaric olmaq. Evdən çıxmaq. Kabinetdən çıxmaq. – Çay hazır olanadək mən özümə əlcəklər alım, – deyib Sona otaqdan çıxdı. N. N.. 2. Bir yerə getməyə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dolanacaq — is. Yaşama şəraiti; güzəran, məişət, keçinəcək, yaşayış. Mirzə Fətəli komediyalarında hər nə yazıbsa, dolanacağımızın eynindən və məişətimizin özvaiəhvalından götürübdür. F. K.. Ancaq anam Allah rəhmətinə getdikdən sonra, doğrusu ki, dolanacaq… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dolanmaq — 1. f. 1. Bir şeyin ətrafında fırlanmaq, hərlənmək, dövr eləmək, aylanmaq; dövrə vurmaq. Bu binanın ətrafını on dəqiqəyə dolanmaq olar. – Hüseynağa şeylərin daşınmasını gözləmədən yuxarı çıxıb buruğu dolandı. M. İ.. Dörd tərəfimdəki mərzlərlə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”